Mordoğan, İzmir’in şirin köylerinden biri olarak tarihi dokusu ve kültürel zenginliğiyle dikkat çekiyor. Bu bölgenin en ilginç yapılarından biri ise, Osmanlı Dönemi’nden günümüze ulaşan ve Barok tarzında süslemelere sahip olan iki katlı, dört yüzlü çeşme. Bu tarihi çeşme, bölgedeki diğer çeşmelerden farklı olarak hem formu hem de süslemeleriyle göze çarpıyor.
Çeşmenin özellikleri
Mordoğan çarşı merkezinde yer alan bu çeşme, iki dar ve iki geniş yüzeyden oluşan dikdörtgen prizma formunda inşa edildi. Osmanlı döneminin zarif ve estetik anlayışını yansıtan bu yapının, özellikle Barok karakterli süslemeleri, çeşmeyi çevresindeki diğer yapılarından ayıran en belirgin özelliği. Çeşmenin her yüzü, farklı bir hikaye anlatır gibi şekillendirilmiş ve her detayında dönemin sanat anlayışını görmek mümkündür.
Ancak, zaman içinde yaşanan değişimler, çeşmenin bazı bölümlerinin hasar görmesine neden olmuştur. Örneğin, arka yüzeydeki mermer plakaların sökülmesi, çeşmenin ana gövdesinin açıkta kalmasına yol açmıştır. Bu durum, hoş olmayan bir görüntü oluştursa da, yapının tarihsel değerini vurgulayan bir detay olarak da kabul edilebilir.
Çeşmenin gövdesi
Çeşmenin gövdesi, dikdörtgen planlı ve mermerden yapılmış olup, üzerine yerleştirilen mermer ayna taşlarıyla birlikte görkemli bir yapıya sahiptir. Geniş yüzeylere yayılan bu ayna taşları, çeşmenin alt kısmında kitabelerin yer aldığı mermer bir parça ile tamamlandı. Mermer plakalar, çeşmenin köşelerindeki kahverengi kesme taşlardan yapılmış köşe profilleriyle sabitlendiği görülüyor.
Özellikle çeşmenin ön yüzeyindeki geniş aynataşında yer alan çeşme lülesi, suyun akışını estetik bir şekilde sergileyen bir öğe olarak dikkat çekiyor. Mermer silme çerçeveler, katlar arasındaki geçişleri belirginleştirirken, ayna taşındaki ince işlenmiş motifler, çeşmenin zarifliğini pekiştiren bir diğer unsurudur.
Çeşmenin kitabesinde ne diyor?
Çeşmenin dar yüzeylerinde yer alan kapanmış delikler, daha önce çeşme lülesi bulunan bölgelere işaret eder. Bu, çeşmenin yıllar içinde geçirdiği değişimi ve işlevsel dönüşümü anlatan bir izdir. İkinci katın üst kısmında ise, kitabelerin yer aldığı alan, mermer saçakla korunmuş olup, bu bölüm de yapının estetik yapısını tamamlıyor.
Kitabelere göre, bu yapının inşası 1913 yılına dayanıyor. Yörenin ileri gelenlerinden Hocazade Hafız Süleyman Efendi tarafından inşa ettirilen bu çeşme, dönemin mimari zevklerini ve Barok süsleme anlayışını en iyi şekilde yansıtan bir örnek teşkil ediyor. Yaprak motifli Barok süslemeleriyle, hem dönemin sanat anlayışını hem de bölgenin kültürel mirasını günümüze taşır.
Tarihi çeşmeye nasıl gidilir?
Mordoğan’a toplu taşıma ile ulaşım için birkaç farklı seçenek bulunmaktadır. İzmir’in pek çok noktasından kolayca ulaşılabilen İZBAN hattı, ulaşımınızı kolaylaştıracaktır. İşte adım adım nasıl gidebileceğiniz:
-
İZBAN ile ulaşım: İzmir’in birçok noktasından İZBAN hattını kullanarak Fahrettin Altay durağına ulaşabilirsiniz. İZBAN, şehrin ana toplu taşıma hatlarından biri olduğu için rahatlıkla kullanılabilir.
-
Fahrettin Altay’dan Urla’ya ve Karaburun’a Aktarma: Fahrettin Altay’dan inerek Urla’ya giden ve Urla’dan Karaburun’a giden 761 numaralı Eshot hattına aktarma yapmanız gerekiyor. Bu otobüs, Urla üzerinden Karaburun’a ulaşan ve Mordoğan’a da devam eden hatlardan biridir.
-
Fahrettin Altay/Üçkuyular’dan Direkt Dolmuşlar: Ayrıca, Fahrettin Altay ve Üçkuyular'dan belirli saatlerde Karaburun'a giden direkt dolmuşlar kalkıyor. Bu dolmuşlar, daha hızlı ve direkt bir ulaşım sağlamak isteyenler için ideal bir seçenek olabilir.