Gabar'dan çıkan petrol ancak tüketimin yüzde 4'ünü karşılıyor
Şırnak’ın Gabar Dağı’nda 2022’de keşfedilen petrol sahaları, enerji bağımsızlığı olarak sunulmuştu. TPAO’nun sahalarında günlük üretim 40 bin varile çıkmış olsa da, bu rakam ülkenin toplam ham petrol üretiminin yarısından fazlasını karşılasa da, vatandaşın cebine fayda sağlamıyor. Vatandaşlar ise haklı olarak soruyor: “Bu petrol bizim toprağımızdan çıkıyor, neden pompa fiyatları hâlâ cep yakıyor?” Hükümetin cevabı ise bu konuda yetersiz kalıyor. Türkiye günde 1 milyon varil petrol tüketirken Gabar’ın katkısı yalnızca yüzde 4’te kalıyor. Gabar’dan çıkan petrol ağır ve kükürtlü olduğu için sadece Batman Rafinerisi’nde işlenebiliyor. Tüpraş’ın dev rafinerileri ise hafif petrole göre tasarlanmış olduğu için Gabar petrolü için uygun değil. Nakliye masrafı ise diğer bir maliyet kalemi. Boru hattı kapasitesi yetersiz, petrol tankerlerle taşınıyor ve bu da litre başına 1-2 TL’lik ek maliyet demek. Günlük 960 bin varil petrol dolarla satın alınıyor. Çünkü Türkiye'de dolar 41 TL seviyesinde. Pompa fiyatının yüzde 60’ı ÖTV ve KDV’den oluşuyor; yerli petrol çıksa bile vergi indirimi yapılmıyor, hükümetin “maliyet düşecek” sözleri havada kalıyor. Enerji Bakanlığı, 2025’te üretimi 100 bin varile çıkarma sözü veriyor; ama bu hedef de defalarca ertelendi. Gabar, geçmişte terör bölgesiydi, ancak güvenlik sağlandıktan sonra bile altyapı yatırımı yapılmadı. Yeni kuyular açılıyor, ama rafineri, boru hattı, dağıtım zinciri hâlâ 1990’lı yılların seviyesinde. Bakanlık, “enerji bağımsızlığı kritik adım” diye açıklama yapıyor; oysa vatandaş, “bağımsızlık nerede?” diye soruyor. Yerli petrol toprağın altından çıkıyor, ama cebe girmiyor; hükümetin enerji politikası, vatandaşın sırtında ağır bir yük olarak kalmaya devam ediyor.
